Mózg żyjący opowieściami
Neurobiolodzy są coraz bardziej świadomi trybu, w którym nasz mózg wchodzi w interakcję ze światem i odbiera informacje.
Podobnie jak lingwiści, tacy jak Noam Chomsky, około 50 lat temu zakładali istnienie „grammar-brain” – mózgu gramatycznego, tak dzisiaj coraz więcej naukowców mówi o „storytelling- lub narrative-brain”, o mózgu nastawionym na opowieść, który wydaje się być z nami od urodzenia do śmierci.
Od narodzin do śmierci
Huizinga i jego następcy podkreślali znaczenie zabawy (gier) we wczesnym rozwoju dzieci, sugerując, że dorosłe życie jest tylko bardziej złożoną formą gry.
Jednak dzieci nie tylko się bawią. Opowiadają również o swoich zabawach, kontekstualizują je i nadają im znaczenie.
Nauczanie za pomocą opowiadania – elementy
Naukowcy odkryli, że większość historii, opowiadanych dzieciom i przez dzieci, przebiega według konkretnego schematu.
Opowieści takie posiadają:
- postacie, z którymi można się utożsamiać,
- porządek moralny organizujący świat,
- problem, który musi zostać rozwiązany,
- nadzwyczajny czyn, który rozwiązuje problem, jednocześnie wynosząc bohatera na nowy poziom świadomości.
Innymi słowy, stanowi on dla bohatera i oczywiście dla dziecka – lekcję.
Narzędzie do nauczania interdyscyplinarności
Szkoła jest miejscem, w którym tryb opowiadania jest stopniowo zastępowany przez tryb prezentacyjno-analityczny, a dzieje się tak zwłaszcza w przedmiotach ścisłych (matematyce, fizyce, chemii, biologii).
Nauczanie poprzez opowiadanie historii – STEM
Nie powinno tak być. Nauczyciele mogą nadal wykorzystywać opowiadania, gdy poruszają zagadnienia naukowe, środowiskowe, itp. poprzez włączenie elementów abstrakcyjnych, teoretycznych do opowiadań, które dzieci uwielbiają czytać.
PRZYKŁAD: Nauczyciele mogą wykorzystać książkę Charlie i fabryka czekolady Roalda Dahla lub The Story of Frog Belly Rat Bone Basila Eringa.
Wszyscy znamy historię szalonego właściciela fabryki, ale jaką dodatkową wartość dydaktyczną niesie z sobą ta historia?
- Dostrzeżenie, że istoty żywe mogą być pogrupowane na różne sposoby
- badanie i używanie kluczy klasyfikacyjnych do grupowania, identyfikacji i nazywania różnorakich istot żywych w ich lokalnym środowisku i w szerszym kontekście,
- dostrzeżenie, że środowisko może się zmieniać i że może to czasem stanowić zagrożenie dla istot żywych
Kluczowe pojęcia
- stany skupienia materii, ciało stałe, ciecz, gaz
- zmiana stanu skupienia
- lód/woda/para wodna podgrzewanie
- chłodzenie temperatura
- stopnie Celsjusza topnienie
- zamarzanie, krzepnięcie
- wrzenie parowanie, skraplanie
The Story of Frog Belly Rat Bone
Kluczowe pojęcia
rozpoznawanie i opisywanie funkcji różnych części roślin kwitnących: korzeni, łodygi/pnia, liści i kwiatów
poznanie wymagań roślin w zakresie życia i wzrostu (powietrze, światło, woda, składniki odżywcze w glebie, miejsce do wzrostu) i ich różnic w zależności od gatunku rośliny
badanie sposobu transportowania wody w roślinach
◦ poznanie roli, jaką kwiaty odgrywają w cyklu życia roślin kwitnących
Wnioski
Przygoda to sposób, w jaki bohaterowie zdobywają wiedzę.
Niech Twoje nauczanie stanie się przygodą dla uczniów.
Podróż jest wszystkim.